Pedesa Antik Kenti
Bodrum merkeze yaklaşık 5 km uzaklıkta bulunan Pedesa Antik Kenti, arkeoloji meraklılarının ziyaret ettiği en özel yerler arasında bulunuyor. Homeros’a göre Leleg halkı, Troya Savaşı sonrasında Halikarnassos bölgesine yerleşmişlerdir. Burada pek çok kent kuran Leleglerin en önemli şehirlerinden biri Pedesa’dır. Pedasa’da gerçekleştirilen kazılar sırasında tarihe ışık tutan pek çok önemli kalıntı bulunmuştur.
Pedasa Bodrum Konacık beldesi sınırları içerisinde bulunan Pedasa, Bodrum yarımadasında varlığı bilinen 6 Leleg kentinden biridir.
Konumundan dolayı günümüze daha az bir yıpranma ile ayakta kalmış PEDASA eski Hititçedilinde Keçi yolu ( Patika) anlamındadır. Çevre halkı Pedasa’ dan Gökçeler kalesi diye söz eder .
Ulaşılması ören yerlerinden biridir. Çırkan köyüne kadar arabayla gidilip, oradan patika bir yoldan bir saatlik bir yürüyüşle Pedasa’ ya varılır. Kalıntılar tepede 150 m çapındaki bir daire içinde izlenebilir.
Çevrede görülen Kümbetleri andıran, kuru duvar tekniğiyle yapılmış kubbeli mezarlar Pedasaya yaklaşıldığını gösterir. Bu mezarlar 1919 – 1921 yıllarında İtalyan Arkeloglar taraafından açılmıştır.
PEDASA, ünlü tarihçi Heredos’a göre M.Ö.IV ve V. Yüzyıllarda bölgenin en önemli ticaret kentidir. Bakımlı üzüm bağlarından elde ettikleri şarapları günümüz yerleşiminde Çırkan Köyü üzerinden Bitez Limanından ihraç etmeleriyle ünlü olan Pedasalılar özgürlüklerine aşırı düşkün olmalarıyla da anılırlar.
PEDASA ŞENLİKLERİ :
Yörenin geçmişine ışık tutmak, geleneksel özelliklerini yaşatmak amacıyla düzenlenmekte olan Geleneksel Pedasa Şenlikleri on yıldan bu yana bir çok aktiviteyle kutlanmaktadır.
Homeros’un aktardığına göre Troya Savaşı sırasında Karyalılar ile birlikte Troya yandaşı olan Leleg halkı, Troya’nın güneyinde Pedasos şehrinde yaşarken, Troya savaşı sonrasında güneye inerek Karya Bölgesi’nde Halikarnassos civarına yerleşmişlerdir. Antik belgelerde Troya savaşı sırasında ve sonrasında Karlarla birlikte anılan Lelegler, Karya Bölgesi’nde, bugünkü Bodrum Yarımadası’nda sekiz kent kurmuştur.
Kurulan bu şehirlerin en önemlilerinden biri de Pedasa’dır. “ Pedasesliler Halikarnassos’un ötesinde kıyıdan içeride oturuyorlardı ” diyen Herodotos Pedasa’nın lokalizasyonu için en önemli bilgiyi vermektedir. Çünkü Halikarnassos üzerindeki tek kent Pedasa’dır. Bu görüş 2008 yılında Tapınak trasında bulunan bir yazıtla kesinlik kazanmıştır.
Yerleşim merkezindeki surla çevrili akropol ile onun nekropol (mezarlık) alanları, tarım terasları ve çiftlik evleri ile Pedasa ve onun territoriumunda bir Leleg kentini oluşturan tüm unsurlar mevcuttur. Pedasa’da bugüne dek sürdürülen kazı ve araştırmalar, M.Ö. geç 2. bin yıldan itibaren başlayan ve Bizans dönemi sonlarına (M.Ö. 13. yüzyıl) kadar uzanan bir sürece ait kalıntı ve buluntuları gün ışığına çıkarmıştır.
Belgelerde adından sıkça söz edilen ve bu nedenle iyi tanınan Pedasa antik kentinde yürütülen yüzey çalışmalarının ardından sistemli arkeolojik kazılar 2007 yılından itibaren başlatılmıştır.